Katedra Nauki o Informacji i Edukacji Informacyjnej
Charakterystyka
Pracownia Dokumentacji i Informacji Naukowej powstała w 1999 roku. Kierownikiem Pracowni do września 2003 roku była dr Barbara Kamińska-Czubała, a następnie dr hab. Hanna Batorowska. W 2006 roku dokonano zmiany nazwy jednostki na Zakład Informacji Naukowej i Dokumentacji, a od roku akad. 2010/2011 funkcjonowała jako Katedra Informacji Naukowej i Dokumentacji. Obecnie Katedra Nauki o Informacji i Edukacji Informacyjnej skupia pracowników, których wspólny obszar zainteresowań naukowych skoncentrowany jest wokół szeroko rozumianych problemów informacji naukowej i technologii informacyjnej. Działalność dydaktyczna obejmuje szereg przedmiotów na studiach stacjonarnych, niestacjonarnych i podyplomowych takich jak: nauka o informacji, technologia informacyjna (systemy informacyjno-wyszukiwawcze, bazy danych, Internet jako narzędzie informacji), metody pracy w bibliotece - informacja naukowa, fakultety (technologia informacyjna w kształceniu ogólnym, architektura informacji, multimedia w edukacji), bibliografia, edukacja medialna, metodyka nauczania technologii informacyjnej, szkolna pracownia komputerowa, Internet w edukacji, technologia informacyjna w bibliotece i zarządzaniu szkołą, działalność informacyjna biblioteki szkolnej, szkolne centrum informacji, edytorstwo elektroniczne, promocja i reklama, technologia informacyjna w zarządzaniu bibliotekami i placówkami oświatowymi.
Pracownię w roku akad. 2004/2005 wspierał merytorycznie prof. dr hab. Janusz Sowiński, specjalista od bibliografii, edytorstwa, historii książki i informacji naukowej.
Działalność naukowa
W KINiD przygotowywana jest rozprawa habilitacyjna dr Barbary Kamińskiej-Czubały (Zachowania informacyjne w życiu codziennym). W 2010 roku dr Hanna Batorowska uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy pt. Kultura informacyjna w perspektywie zmian w edukacji. W 2003 r. doktoryzował się Adam Bańdo na podstawie dysertacji pt.: Problemy kultury i literatury ma łamach Ilustrowanego Kuriera Codziennego w latach 1918-1939, w 2004 r. pracę doktorską obronił Stanisław Skórka (Strategie poszukiwania informacji w edukacyjnym systemie hipertekstowym), a w 2006 r. Michał Rogoż (Czasopisma dla dzieci i młodzieży Instytutu Wydawniczego "Nasza księgarnia" w latach 1945- 1989. Kultura, literatura, świat wartości).
Zespół KINiD łączą wspólne obszary zainteresowań naukowych, do których należy kultura informacyjna, edukacja medialna, technologia informacyjna, architektura informacji, zarządzanie informacją w serwisach internetowych, biblioteki cyfrowe, funkcjonowanie informacji prasowej. Problematyka ta jest prezentowana podczas zebrań naukowych Zakładu.
Pracownicy Zakładu w latach 2001-2006 czynnie uczestniczyli w 54 ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach naukowych (Niemcy, Wielka Brytania, Dania, Holandia, Szwajcaria).
Zespół KINiD łączą wspólne obszary zainteresowań naukowych, do których należy kultura informacyjna, edukacja medialna, technologia informacyjna w procesie informacyjnym, architektura informacji, zarządzanie informacją w serwisach internetowych, funkcjonowanie informacji prasowej, badania bibliometryczne piśmiennictwa.
Pracownicy Zakładu aktywnie reprezentują IINiB na konferencjach ogólnopolskich i międzynarodowych (Niemcy, Wielka Brytania, Dania, Holandia, Szwajcaria).
Współpraca ze środowiskiem
Nauczyciele akademiccy związani z KINiD są animatorami, upowszechnianej w środowisku naukowym i oświatowym, idei nowoczesnej biblioteki szkolnej. Przedsięwzięcie to, związane m. in. z wypracowaniem wzorca i standardów takiej placówki, wspierane jest przez studencką działalnością naukową. Owocuje ona interesującymi pracami magisterskimi poświęconymi powyższej tematyce, powstałymi pod kierunkiem dr Barbary Kamińskiej-Czubały. Koncepcja Szkolnego Centrum Informacji była wielokrotnie sygnalizowana na konferencjach typu Informatyka w Szkole, Komputer w edukacji, Informatyczne przygotowanie nauczycieli, Techniki komputerowe w przekazie edukacyjnym, Media a edukacja, Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji, Krajowe Forum Informacji Naukowej i Technicznej, Edukacja XXI wieku. Tematyka ta jest szczególnie wyeksponowana, aby wspierać środowisko nauczycieli bibliotekarzy w dążeniu do wzmocnienia ich pozycji zawodowej. Poprzez podnoszenie kwalifikacji w zakresie technologii informacyjnej (Studia Podyplomowe Technologii Informacyjnej) mają możliwość sprostania wymogom stawianym przez reformującą się szkołę.
Współpraca ze środowiskiem bibliotekarskim i oświatowym związana jest głównie z organizacją konferencji dotyczących zagadnień komputeryzacji i możliwości rozwoju bibliotek szkolnych i pedagogicznych w zreformowanym systemie oświaty. Zorganizowano lub współorganizowano następujące konferencje: Kształcenie dla przyszłości w szkolnym skomputeryzowanym centrum informacji (Sucha Beskidzkia 24-25 maja 2002 r.); Bibliotekarstwo szkolne i kształcenie bibliotekarzy w Wielkiej Brytanii - spotkania i wykłady prof. Franka Hogga, wieloletniego dyrektora International Graduale Summer School, prezesa School Library Association, które zorganizowano w 2003, 2005 i 2006 roku; Centrum informacji dla potrzeb środowiska lokalnego (Sucha Beskidzka 2 marca 2004 r.); Centrum Informacyjne przyszłością polskiej szkoły (Warszawa 15 maja 2004 roku) współorganizator Ośrodek Edukacji Informatycznej i Zastosowań Komputerów; Pokonferencyjne obrady połączone z prezentacjami multimedialnymi przygotowanymi przez firmy zajmujące się oprogramowaniem dla szkół (VULCAN, Novell) oraz z udziałem w warsztatach poświęconych zapoznaniu się z oprogramowaniem bibliotecznym SOWA, SOWA 2, MOL 2000+, a także z udziałem w lekcjach pokazowych realizowanych w Komputerowym Centrum Informacji Interkl@sy (Sucha Beskidzka, 25 maja 2002 r.); Spotkanie autorskie zorganizowane w ramach Krakowskich Targów Książki z Bożeną Boryczką, autorką Praktycznego przewodnika po Internecie dla bibliotekarzy, połączone z wystąpieniami referatowymi na temat tworzenia Centrów Multimedialnych i Informacyjnych zorganizowane dla pracowników i studentów IINiB (24 października 2003 r.). Perspektywy współpracy bibliotek pedagogicznych z bibliotekami szkolnymi - seminarium naukowe wspólnie z Małopolskim Kuratorium Oświaty w Krakowie (7 czerwca 2006 r.); Biblioteka szkolna miejscem pracy twórczej - forum zorganizowane przy współpracy Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich (Kraków 10 czerwca 2006 r.) w sali multimedialnej IINiB AP w Krakowie.
Zespół KINiD uczestniczy także w pracach Polskiego Towarzystwa Informacji Naukowej (dr S. Skórka), Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (dr M. Rogoż), Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich ( dr H. Batorowska, dr B. Kamińska-Czubała), Komisji Egzaminacyjnej i Kwalifikacyjnej dla Nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy (dr H. Batorowska - jako ekspert MENiS), Europejskiego Stowarzyszenia Architektów Informacji Country IA Ambassador przy American Society for Information Science and Technology (dr S. Skórka - jako krajowy ambasador), School Library Association (dr B. Kamińska-Czubała).
Dr Stanisław Skórka wykorzystując umiejętności w zakresie architektury zarządzania informacją opracowywał przez wiele lat szatę graficzną EBIBu (Elektronicznego Biuletynu Informacyjnego Bibliotekarzy, obecnie Elektronicznej Biblioteki) i uczestniczył w pracach redakcyjnych tego pisma. Jest również autorem elektronicznej wersji akademickiego pisma naszej Uczelni pt.: "Konspekt" (nr 1-21, 24). Od 2004 r. pełni funkcję redaktora naczelnego tego kwartalnika. Dr Hanna Batorowska od wielu lat współpracuje z miesięcznikiem "Ziemia Suska", wydawanym przez Urząd Miasta w Suchej Beskidzkiej, szerząc w środowisku lokalnym kulturę informacyjną.
Granty i inne projekty edukacyjne
Pracownicy KINiD opracowali szereg projektów edukacyjnych skierowanych do środowiska nauczycieli bibliotekarzy w zakresie przygotowania ich do korzystania z technologii informacyjnej, ubiegając się o środki na ich realizację w MEN i Małopolskim Kuratorium Oświaty. Największym osiągnięciem było przygotowanie Projektu Studiów Podyplomowych Technologii Informacyjnej, który otrzymał w II edycji grantów Ministerstwa Edukacji Narodowej wyróżnienie (grant nr. 23.3). Szkolenie w tym zakresie realizowane było przez IINiB Akademii Pedagogicznej im. KEN w Krakowie w latach 1999-2006 r. Program został w roku akad. 2004/2005 znowelizowany i dostosowany do wymogów kwalifikacyjnych nauczycieli - opiekunów szkolnych Multimedialnych Centrów Informacji oraz prowadzących zajęcia z technologii informacyjnej (opracowanie projektu i kierownictwo Studiów podyplomowych: dr Hanna Batorowska, dr Barbara Kamińska-Czubała ). W realizacji projektu uczestniczyli wszyscy pracownicy ZINiD. Dla potrzeb słuchaczy Studiów Podyplomowych dodatkowo uruchomiono kursy "Intel - Nauczanie ku przyszłości prowadzone przez trenera tego programu, dr. Stanisława Skórkę (kurs ukończyło ok. 60 słuchaczy).
Dużym zainteresowaniem cieszyły się też Studia Podyplomowe Marketingu, Zarządzania Bibliotekami i Placówkami Kulturalnymi (kierowane przez dr Adama Bańdo), których zamysł powstał w 2004 r., a program opracował zespół KINiD.
Do ważniejszych przedsięwzięć edukacyjnych należy zaliczyć także program kursu doskonalącego dla nauczycieli pod nazwą Technologia informacyjna w edukacji medialnej dla projektu edukacyjnego zgłoszonego w Małopolskim Kuratorium Oświaty. Projekt otrzymał w grudniu 2000 r. grant Małopolskiego Kuratora Oświaty w Krakowie (szkolenie w tym zakresie realizowane było przez pracowników ZINiD IINiB AP w Beskidzkim Niepublicznym Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Suchej Beskidzkiej (BNCDN). Program tego kursu został wykorzystany w realizacji zajęć ze specjalizacji ze studentami IV roku studiów IINiB AP w Krakowie. Kolejnym był projekt kursu doskonalącego dla nauczycieli Nauczanie dla przyszłości w szkolnym centrum informacji multimedialnej i internetowej dla potrzeb BNCDN, który otrzymał w 2002 r. grant Małopolskiego Kuratora Oświaty (szkolenie w tym zakresie realizowane było w roku szkol. 2002/2003 przez pracowników ZINiD IINiB AP w BNCDN. Program tego kursu został wykorzystany w realizacji zajęć z Fakultetu ze studentami IV roku studiów IINiB AP w Krakowie. Ponadto opracowano dla potrzeb BNCDN programy następujących kursów doskonalenia zawodowego nauczycieli: Komputer w dydaktycznym centrum informacji; Podstawy pracy w bibliotece szkolnej; Komputer w dydaktyce. Podstawy oraz nowelizację programu kursu kwalifikacyjnego z zakresu organizacji i zarządzania placówką oświatową, zatwierdzonego przez Kuratorium Oświaty w Krakowie w kwietniu 2001 r.
Wszystkie wymienione powyżej programy zostały opracowane przez dr H. Batorowską i wykorzystane podczas realizacji zajęć fakultatywnych ze studentami.
Najnowszym projektem KINiD są Studia Podyplomowe z Architektury informacji, pierwsze studia w Polsce kształcące architektów informacji. Rekrutacja trwa od 1 czerwca do 31 lipca 2007 r. i od 3 do 28 września 2007 r.
Ważniejsze przedsięwzięcia
Do interesujących przedsięwzięć realizowanych przez pracowników KINiD zaliczyć można prowadzenie Bibliotecznego Serwisu Sieciowego i wortalu Wirtualna Historia Książki i Bibliotek (dr S. Skórka), prace nad serwisem Pedagogiczna Biblioteka Cyfrowa obejmującym następujące działy: publikacje pracowników, materiały dydaktyczne opracowane przez pracowników, najlepsze prace studentów (dr B. Kamińska-Czubała, dr S. Skórka, dr M. Rogoż, dr A. Bańdo, dr W. Kolasa).
Kierownik:
dr hab. Hanna Batorowska, prof. UP
Adiunkci:
dr Barbara Kamińska-Czubała
dr Sabina Kwiecień
dr Adam Bańdo
dr Stanisław Skórka
dr Michał Rogoż
Współpracownicy:
prof. dr hab. Wiesław Babik