Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Pedagogiczny im KEN w Krakowie

Badania naukowe

Aktywność naukowa pracowników Instytutu obejmuje niemal wszystkie pola badawcze współczesnej bibliologii i informatologii. Prowadzone prace dotyczą m.in. zagadnień architektury informacji, kultury i edukacji informacyjnej, potrzeb użytkowników informacji, bibliometrii, edukacji medialnej i zarządzania informacją. Mamy znaczące osiągnięcia praktyczne i teoretyczne związane z rozwojem bibliotek cyfrowych, digitalizacją dokumentów oraz analizą porównawczą zintegrowanych systemów bibliotecznych.

Od kilku dziesięcioleci rozwijane są badania dotyczące obecności książki w naszej kulturze. Zasięgiem terytorialnym obejmują one nie tylko obecny obszar Polski, ale i dawnych Kresów oraz emigrację. Przedmiot zainteresowania stanowią także zagadnienia antropologii i teorii książki, kultury literackiej, dzieje drukarstwa, bibliotek – naukowych, publicznych, zakonnych i prywatnych, księgarstwa, rynku antykwarycznego, czytelnictwa, oraz badania proweniencyjne. W ostatnim czasie szczególnie często poruszane są kwestie związane z ograniczaniem wolności słowa oraz czynnikami wpływającymi na społeczny obieg książki w przeszłości i współcześnie.

Od wielu lat znaczna część pracowników wykazuje dużą aktywność naukową w zakresie szeroko rozumianego prasoznawstwa. W aspekcie terytorialnym obszar ich zainteresowań obejmuje prasę ogólnopolską jak i regionalną, w tym zwłaszcza krakowską i lwowską z XVIII-XXI wieku. Uwagę zwracają monografie analizujące krótsze lub dłuższe okresy dziejów czasopiśmiennictwa, konkretnych tytułów prasowych, jak i poszczególnych rodzajów prasy – m.in. politycznej, naukowej, kulturalnej, gadzinowej, regionalnej, religijnej, rozrywkowej, dziecięcej i młodzieżowej.

Prowadzone są także badania dotyczące czytelnictwa, biblioterapii, metodyki pracy bibliotecznej i zawodu bibliotekarza. Pracownicy naszego Instytutu od wielu lat upowszechniają koncepcję biblioteki szkolnej jako nowoczesnego centrum dydaktycznego. Włączają się również w interdyscyplinarny dyskurs naukowy na temat roli edukacji informacyjnej w dzisiejszym społeczeństwie medialnym.

Uwagę zwraca znaczący dorobek edytorski w tym edycje źródłowe (pamiętniki, listy z XIX i XX wieku) oraz opracowania różnych dzieł literackich. Nasi pracownicy są autorami artykułów dotyczących tradycyjnych i nowoczesnych źródeł informacji. Przygotowali także liczne bibliografie w formie baz danych oraz drukowanych spisów (prasoznawcze, literaturoznawcze, regionalne i osobowe). Uwzględniając specyfikę uczelni prowadzone są również badania w obszarze książki i prasy dla dzieci i młodzieży.

Interdyscyplinarny charakter nauki o książce i działalności informacyjnej sprawia, że w dorobku pracowników Instytutu pojawiają się także publikacje literaturoznawcze, językoznawcze, historyczne, naukoznawcze, politologiczne, a nawet pedagogiczne. Stanowią one często podbudowę do bardziej pogłębionych i szczegółowych badań
w zakresie bibliologii i informatologii.

Pracownicy Instytutu współpracują jako eksperci z wieloma instytucjami (m.in. Ministerstwem Edukacji Narodowej, Telewizją Polską) oraz działają w licznych towarzystwach naukowych i branżowych, m.in. Komisji Prasoznawczej Oddziału PAN w Krakowie, Polskim Towarzystwie Informacji Naukowej, Polskim Towarzystwie Bibliologicznym, Polskim Towarzystwie Biblioterapeutycznym, Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich, International Society for Knowledge Organization, International Board on Books for Young People.

Od 1986 r. organizowana jest cykliczna Międzynarodowa Konferencja Naukowa Kraków – Lwów. Książki – czasopisma – biblioteki. Ponadto Instytut współuczestniczył w wielu wspólnych inicjatywach, m.in. z Biblioteką Główną UP (konferencje Biblioteka w przestrzeni edukacyjnej. Bibliotekarz 2.0 - nowoczesność na bazie tradycji w 2011 i 2013 r.).

Nasi pracownicy biorą też udział w konferencjach, sesjach i innych wydarzeniach naukowych oraz kulturalnych w kraju i zagranicą, gdzie wygłaszają referaty, prezentują wyniki prowadzonych badań, uczestniczą w dyskusjach. Ich prace, rozprawy, artykuły i recenzje publikowane są w renomowanych czasopismach naukowych i zagranicznych, takich m.in. jak: „Scientometrics”, „Zagadnienia Informacji Naukowej”, „Rocznik Historii Prasy Polskiej”, „Roczniki Biblioteczne”, „Filoteknos”, „Rocznik Biblioteki Narodowej”, „Przegląd Biblioteczny”, „Toruńskie Studia Bibliologiczne”, „Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy”, „Zeszyty Prasoznawcze”, „Studia Medioznawcze” i inne.

Periodyk IINiB UP, systematycznie ukazujący się w ramach „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, pt. „Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” znajduje się na liście czasopism punktowanych MNiSW. Od wielu też lat pracownicy Instytutu ściśle współpracują jako członkowie redakcji, rady naukowej oraz autorzy tekstów z wydawanym przez Polską Akademię Nauk i Uniwersytet Pedagogiczny „Rocznikiem Historii Prasy Polskiej”.

Menu:

Badania naukowe